დიდიხანია მინდა Arx Fatalis -ის ნახვა, მაგრამ ვერასდროს ვერ დავიწყე. თან მომწონდა, თან ტექნიკური შეზღუდვებით განპირობებული სეთინგი მეგონა და უფრო ეგ მომენტი მხევდა უკან. საქმეზე მსგავსი სეთინგი საიდან მოდის ვერ მიხვდვი და ალბათ ეგ Ultima Underworld შემქმნელებს უფრო უნდა ვკითხოთ, მაგრამ უშუალოდ Arx სრულფასოვანი, სიუჟეტის გარშემო შექმნილი სამყარო დამხვდა.
ყველაფერი ფენტეზის კანონების დაცვით და ამავდროულად, არასტანდარტული მიდგომებით არი გაკეთებული. ვორლდს რამდენიმე სართულიანი მიწისქვეშეთი წარმოადგენს, სადაც ერთმანეთის გვერდი-გვერდ ადამიანები, ტროლები, გობლინები, ორკები და სხვა, სეთინგისთვის შესაფერისი არსებები ცხოვრობენ. ეს რასები ერთმანეთს მეტწილად არ ებძვიან და უფრო თავიანთი პროფილებით თანამშრომლობენ, რაც ბევრად საინტერესოს ხდის გარემოს.
რუკა ზოგ ადგილას კომპლექსურია და გარემოში ცუდი ორიენტირების მქონე მოთამაშისთვის, გზის გაკვლევა ყველგან მარტივი ამაბავი არ იქნება. უბრალოდ Arx სამყარო იმდენად საინტერესო და საიდუმლოებებით სავსეა, რომ ამ მოცემულობასთან ბრძოლა მაინც უფრო კარგი ჩელენჯია, ვიდრე თამაშის მინუსი.
ზოგადად 2000's ბევრი თამაში გამოირჩევა სახასიათო ატმოსფეროთი და მოძველებული გრაფიკის მიუხედავათ, ვფიქრობ, რომ წლებთან ერთად ფასეულობა არ ეკარგებათ. Arx პირდაპირ ამ ლიგაში შედის. თამაშისას პირველი რაც გამახსენდა, არის System Shock 2 და Vampire Masquerade. კი, სეთინგი ორივეში საერთოდ სხვაა, მაგრამ მყუდრო ატმოსფეროთი რატომღაც ძალიან გვანან.
ეს ნოსტალგიური სიხარული და საინტერესო ექსპლორაცია თითქმის ბოლომდე გამყვა, მაგრამ არი მნიშვნელოვანი მომენტები, რისი ხსენების გარეშეც უბრალოდ არ გამოვა. და ამ მომენტებიდან ყველაზე მნიშვნელოვანი არი გეიმ დიზაინი + ნახევრად გაკეთებული გეიმფლეი მექანიკები და რათქმაუნდა ბაგები.
არ ვიცი რამდენი ადამიანი მუშაობდა იმ დროს არქეინში და რამხელა ბიუჟეტზე იყო ლაპარაკი, მაგრამ თამაშს სერიოზული პრობლემები აქვს. სადღაც შუიდან, თითქმის შეუძლებელია, რომ ინტერნეტის გარეშე გაიგო რა უნდა ქნა, ან სად წახვიდე. არი მომენტები სადაც ბანალურად არ გესმის თამაშის ლოგიკა და როცა იგებ გადაწყვეტას, ბრაზდები იმაზე, რომ აქამდე არ ნახე გამოსავალი და ტყუილა კარგე დრო.
ცენტრალური სიუჟეტური აქტივობები ისეა მოფიქრებული, თითქოს რამდენიმე ძმაკაცმა სმის დროს, უცებ გადაწყვიტეს, თავიანთი ოცნების, ინოვაციური თამაშის დემო აეწყოთ. ააწყვეს, ითამაშეს და დაიშალნენ...
სირთულით მახსენდება თამაში რომელსაც „პოლიში“ და დეველოპმენტის დასრულების მერე, ტესტერების ხელში გამოვლა ესე სასტიკად ჭირდებოდეს და ამას ვიძახი ოცი წლის წინანდელ პროექტზე. Arx Fatalis -ის დახურვის დროს ერთდროულად 3 რაღაც დავხურე - თვითონ თამაში, რომელიც ძალიან მომეწონა - გეიმ დიზაინერის პირადი ლოგიკის სასტიკი ფაზლი - და გაუმართავობები, ანუ დაუმთავრებელი თამაშის ელემენტები, რომლებმაც სერიოზულად გიშრობს მომენტებში სისხლს.
ამ სიკეთეებიდან ერთ-ერთი ყველაზე სახასიათო ალბათ მაინც რუნების ხატვა გამოდგა. ერთი შეხედვით ორიგინალური გეიმფლეი მექანიკა, რომლის მეშვეობითაც მეიჯი სპელებს უნდა კასტავდეს, მაგრამ ჩემ GOG ვერსიაში ამ სპელების დახატვას 150% პროცენტის სიზუსტით ითხოვდა თამაში, რასაც ზოგიერთი რუნის დახატვა 30 ცდამდე აყავდა... წარმოიდგინეთ ეხა კომბატის მომენტში 2 ან მეტი რუნის დახატვა, რომ გიწევს, თან რო თავში გირახუნებენ, შენ კი ცდილობ იდიალური ხაზები გაავლო მონიტორზე... საოცარი გამოცდილება იყო.
სამწუხაროდ დახურვამდე მგსავსი „დისკომფორტები“ დრამატული პროგრესიით იზრდება, იმ დონემდე, რომ ტიტრების დანახვისას, ციხიდან განთავისუფლების განცდაც გამიჩნდა - თამაშში რომელიც ერთის მხრივ უზომოდ ორიგინალურია, თავის უამრავი ინოვაციური იდეით, მაგრამ ამავდროულად ისეთი გრძნობა გაქ თითქოს კეთილ განწყობილ ოჯახში, მოულოდნელად კარგად გაგლახე :)
საბოლოოთ ვიტყვი, რომ ნამდვილად არ მინდა გადაგაფიქრებინოთ თამაში. ეს იმდენად უნიკალური და სწორი გაგებით ფასეული რამეა, რომ გამოტოვება ნამდვილად არ ღირს, უბრალოდ ჩემსავით გაუფრთხილებლად არ უნდა წახვიდეთ ამ მოგზაურობაში და გაფრთხილებულები კი უკვე ხართ.
ARX LIBERTATIS - ეს არი თამაშის ოპტიმიზაციისთვის შექმნილი მოდიფიკაცია, რომელიც აუცილებლად უნდა დააყენოთ თამაშზე ზევიდან. აუმჯობესებს საერთოდ ყველაფერს გრაფიკიდან დაწყებული, სპელების კასტვის გამარტივებთ დამთავრებული. ეს, რომ თავიდან მქონოდა დისკომფორტების ნახევარს საერთოდ ვერ ვიგრძნობდი. ამიტომ გირჩევთ დაიმახსოვრეთ.